x
x

Multidisciplinarni tim u rehabilitaciji osoba koje su preboljele COVID-19

  28.01.2023.

Iako su kliničari i znanstvenici u početku pandemije primarno bili okupirani akutnom fazom bolesti COVID-19, pokazalo se potrebnim kontinuirano praćenje i rehabilitacija bolesnika nakon otpusta iz bolnice zbog mogućih rezidualnih fizičkih, kognitivnih i psiholoških deficita. Simptome koji se javljaju četiri tjedna nakon početka bolesti (prvih mjesec dana bolesti smatra se akutnom fazom bolesti), nazivamo dugotrajni COVID (engl. Long COVID), dok simptomi koji se javljaju nakon dvanaestog tjedna bolesti čine post-COVID sindrom (engl. Post-COVID Syndrome).

Multidisciplinarni tim u rehabilitaciji osoba koje su preboljele COVID-19

COVID-19 multisistemska je bolest koja, iako dominantno utječe na dišni sustav, može zahvatiti gotovo svaki organski sustav te zahtijeva strukturiranu rehabilitaciju koju provodi multidiciplinarni tim.

Akutna, rana, rehabilitacija tijekom prvih 30 dana od infekcije čini tek prvu fazu rehabilitacije osoba oboljelih od bolesti COVID-19. Simptomi i znakovi fizičkih, neurokognitivnih i psihičkih posljedica nakon infekcije virusom SARS-CoV2 mogu trajati tjednima ili mjesecima nakon kraja akutne faze bolesti, a mogu se razviti i u osoba koje su imale blagu kliničku sliku i nisu bile hospitalizirane. Najčešći simptomi i znakovi koji se javljaju nakon akutne faze bolesti COVID-19 jesu umor, zaduha, kašalj, bol u zglobovima i mišićima te nesanica i pojačani efluvij kose. Bolesnici čije je kliničko stanje u akutnoj fazi bolesti zahtijevalo liječenje mehaničkom ventilacijom, mogu imati dugotrajne posljedice uključujući fizičku slabost i neurokognitivnu disfunkciju (brain fog) obilježenu gubitkom intelektualnih funkcija poput koncentracije i kratkoročnog pamćenja. Bolesnici s kognitivnom disfunkcijom imaju problema s prisjećanjem riječi, diskalkulijom i koncentracijom. Rehabilitacijski program Post-COVID dnevne bolnice za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju provodi multidisciplinarni tim koji je fokusiran na cjelokupno funkcioniranje bolesnika, a ne samo na ledirani organ ili organski sustav, uključujući posljedice bolesti COVID-19 te moguće komplikacije liječenja i komorbiditete.

Cilj rehabilitacije bolesnika u razdoblju poslije COVID-a jest postizanje potpunog funkcionalnog oporavka i adekvatne kvalitete života.

Dubravka Bobek, Jan Aksentijević , Tea Schnurrer-Luke-Vrbanić , Nino Zahirović