Metabolički sindrom (MetS) je obilježen defniranom skupinom kliničkih stanja koja uključuju hipertenziju, smanjenu toleranciju glukoze, visceralni oblik pretilosti i dislipidemiju. Demencija je skupina simptoma koje karakterizira progresivno pogoršanje intelektualnih sposobnosti sve do narušavanja socijalnog i radnog funkcioniranja, više nego što se očekivalo u odnosu na dob osobe.

Najčešći oblik demencije je Alzheimerova bolest (AD). Prevalencija MetS-a i demencije, uključujući AD, raste eksplozivnom brzinom širom svijeta, oba stanja su multifaktorska i sve je više dokaza o povećanom riziku od demencije u bolesnika s MetS-om. U ovom preglednom radu opisana je potencijalna uloga glavnih komponenti MetS-a u patogenetskom mehanizmu demencije. Glavni pato!ziološki čimbenici koji doprinose demenciji su neishemijska neurodegeneracija i/ili neuronska smrt s pratećom neuroinflamacijom, kao i promjene krvnih žila. Specifčne sastavnice MetS-a mogu uzrokovati ili pogoršati sve ove promjene različito kod pojedinih bolesnika, što dovodi do pogoršanja kognitivnih funkcija odnosno ubrzanog razvoja demencije. Očekuje se da će bolje razumijevanje i prepoznavanje uloge i mehanizma komponenti MetS-a kao potencijalnih patofzioloških čimbenika u demenciji imati korisnu ulogu u prevenciji i liječenju demencije, jer se na mnoge komponente MetS-a može utjecati odgovarajućom promjenom navika kao i adekvatnim liječenjem.

Vesna Lukinović-Škudar , Vesna Đermanović Dobrota , Goran Šimić